Τώρα τελευταία έχουν μαζευτεί πολλές καλές ιδέες στις δημοτικές αρχές εδώ στα νότια. Είχαμε γκράφιτι με συνοδεία μπάτσων και παπάδων, ζωγραφισμένα κατά παραγγελία καφάο και τώρα μάθαμε για τα πάρκα τσέπης. Επειδή δεν χάσαμε την καχυποψία μας απέναντι στις πρωτοβουλίες των τοπικών αρχών και δεν άρχισε ξαφνικά να ομορφαίνει τη ζωή μας μισό δέντρο και λίγο γκαζόν είπαμε να δούμε τι στο καλό είναι αυτά τα πάρκα τσέπης που ξεφυτρώνουν σε “ξεχασμένες” γωνιές της πόλης.
Η ιδέα των πάρκων τσέπης γεννήθηκε μέσα από τα πλάνα αστυνόμευσης της πόλης. Όσο και αν αυτό που διαφημίζουν είναι η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών (ποιον πολιτών άραγε), αυτό που έχουν κατά νου οι εμπνευστές αυτής της ιδέας είναι το πώς θα είναι πιο άνετα επιτηρούμενη η γειτονιά. Και αυτό δεν το λέμε έτσι. Μια γρήγορη βόλτα από αυτά τα παρκάκια το κάνει ξεκάθαρο. Είναι εξοπλισμένα με φώτα που τα βράδια κάνουν το μέρος φωταγωγημένο σαν αεροδρόμιο (με led πάντα, οικολογικά!), λες και βρίσκεσαι συνεχώς κάτω από τη λάμπατου ανακριτή. Έχουν είτε ψηλά δεντράκια είτεθάμνους στο ύψος του γκαζόν, ώστε να μην κρύβεται τίποτα από τις περιπολίες των μπάτσων και των ρουφιάνων της γειτονιάς. Επιπλέον, αυτά τα πάρκα είναι τόσο μικρά που δεν υπάρχει σημείο το οποίο να μην είναι ορατό από το δρόμο. Με λίγα λόγια είναι φτιαγμένα σα να σου κάνουν τα ίδια την ερώτηση “έχετε τίποτα παράνομο πάνω σας;”.
Στα πάρκα αυτά γίνεται φανερό το όνειρο της μεσαίας τάξης, για ησυχία, τάξη και ασφάλεια. Το νοικοκυρεμένο πάρκο, με τους γκρι τοίχους, όπως και τα ζωγραφισμένα από τον δήμο καφάο, δεν είναι απλά ωραία ή άσχημα. Είναι δήλωση κυριαρχίας, μία δήλωση για το ποιος κάνει κουμάντο στη γειτονιά. Είναι το αντίθετο της ταγκιάς στον τοίχο, της παρέας που αράζει στο πεζούλι. Είναι μία εχθρική πράξη απέναντι στην εργατική τάξη και στις συνήθειές της. Τέτοιου τύπου παρεμβάσεις απευθύνονται στους μικροαστούς, στους μαγαζάτορες, σε όσους βλέπουν συμφέρουσα τη φιλία με το κράτος, όχι γιατί θα πάνε να κάτσουν στο παρκάκι, αλλά γιατί σε αυτή τη γωνιά της πόλης δεν θα μπορούν να κάθονται οι άλλοι. Γιατί θα έχουν κερδίσει, έστω προσωρινά μία μας καβάτζα, έναν τοίχο, λίγο χώρο παραπάνω στη γειτονιά.
Για να μείνει, όμως, ένα πάρκο όπως το θέλουν πρέπει να παλέψουν. Τέτοιου τύπου παρεμβάσεις τις κάνουν μία φορά, τις διαφημίζουν στα social και λοιπά media και μετά τις αφήνουν να υπάρχουν. Η διατήρηση αυτής της εικόνας τάξης και αποστείρωσης χρειάζεται περιφρούρηση από τους μπάτσους και πολλές φορές την κινητοποίηση των ρουφιάνων της γειτονιάς μέσα από πρωτοβουλίες όπως “υιοθέτησε την πόλη σου” ή “υιοθέτησε ένα καφάο”. Η ανάγκη για συνεχή υπεράσπιση αυτών των παρεμβάσεων φαίνεται καθαρά στη θλιβερή περίπτωση αποτυχίας των, μάλλον ξεχασμένων, atenistas. Αυτοί οι άνθρωποι με τις πολλές πρωτοβουλίες, από κυριλέ γειτονιές της Αθήνας και των προαστίων έκαναν εξορμήσεις σε μέρη τα οποία θεωρούσαν άσχημα και υποβαθμισμένα, έβαφαν τους τοίχους σε διάφορα χρώματα, έπλεκαν κασκόλ για τους κορμούς δέντρων, φύτευαν τα παρτέρια και ό,τι άλλο τους ερχόταν στο μυαλό. Έκαναν το σόου τους, έβγαζαν φωτό, πουλούσαν κοινωνική ευθύνη και μετά πήγαιναν σπίτια τους. Οι παρεμβάσεις αυτές έμεναν άθικτες όσο υπήρχε αρκετή αστυνόμευση για να τις επιτηρεί, αλλιώς έπαιρναν την μοίρα που τους άξιζε.
Δεν έχει σημασία αν ένα πάρκο τσέπης μας φαίνονται λιγότερο ή περισσότερο όμορφο, όπως δεν έχει σημασία αν πέτυχε μια ζωγραφιά σε ένα καφάο. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι πίσω από αυτά βρίσκεται το κράτος και το θέμα είναι να δούμε αυτή την πολιτική για το δημόσιο χώρο ως αυτό που είναι, δηλαδή πολιτική δημόσιας τάξης.
Ωραίο το κυκλικό παγκάκι, ε! Δεν μπορεί να κοιμηθεί κανείς σε αυτό. Σε βλέπουν από παντού. Δεν μπορούν να κάτσουν ούτε δύο άτομα, να κοιτάζονται και να συζητάνε. Μόνο πλάτη πλάτη και ιδανικά με αποστάσεις, ξέρετε εσείς.
