Στην ταινία του George Romero «Η νύχτα των ζωντανών νεκρών» τα ζόμπι έχουν κατακλύσει τους δρόμους. Στο πλάι των μπάτσων που επεμβαίνουν για να καθαρίσουν, στέκονται διάφοροι πολίτες, ιδιαίτερα πρόθυμοι να κάνουν ό,τι τους πει ο τοπικός σερίφης. Εδώ στα νότια μπορεί να μην έχουμε ζόμπι, αλλά οι πρόθυμοι να συνεργαστούν με την αστυνομία περισσεύουν. Οι διάφοροι αγώνες δρόμου που διοργανώνονται στις γειτονιές μας, λόγου χάρη το Kallithea Night Run στην Καλλιθέα και οι Αγώνες Ιστορικής Μνήμης στη Νέα Σμύρνη, μοιάζουν. Τα ιβέντς αυτά, αποτέλεσμα της συνεργασίας των Δήμων, της Αστυνομίας και ορισμένων ΜΚΟ, συγκεντρώνουν ανθρώπους όλων των ηλικιών που φαινομενικά «τρέχουν». Στη συντριπτική τους πλειοψηφία πρόκειται για μέλη της μεσαίας τάξης, με άφθονο χρόνο στη διάθεσή τους (μάλλον γιατί δε δουλεύουν), γεμάτους όρεξη να «αθληθούν» Κυριακές ξημερώματα και με πολύ συγκεκριμένες ιδεολογίες στο μυαλό.
Το ελληνικό κράτος, από το Υπουργείο Αθλητισμού, μέχρι τους Δήμους και τις Περιφέρειες, δε χάνει την ευκαιρία να προμοτάρει τέτοιες δραστηριότητες. Από τη σκοπιά του κράτους, οι κάθε λογής μαραθώνιοι κι αγώνες δρόμου δεν συνιστούν «αθλητικά» γεγονότα, αλλά διαδικασίες με πολιτικό περιεχόμενο. Στην ουσία τους αποτελούν επίδειξη της κρατικής ισχύος και επιβολή της μεσοαστικής ιδεολογίας στο κέντρο και στις γειτονιές της πόλης. Κάθε φορά που οι τρεξιματάκηδες «τρέχουν», οι γειτονιές μας αποκλείονται για ώρες ολόκληρες. Τα ΟΠΚΕ κλείνουν τους δρόμους τη μέρα και τα βράδια η αστυνομία κάνει σκούπες στις πλατείες για να μαζέψει όσους χαλάνε τη βιτρίνα, όπως συμβαίνει τον τελευταίο καιρό στην πλατεία Δαβάκη.
Η μία όψη αυτού των μαραθωνίων ως έλεγχος του δημόσιου χώρου είναι κατασταλτική: οι αγώνες δρόμου αποτελούν άριστη ευκαιρία για την αστυνομία να δοκιμάσει σε πραγματικές συνθήκες τον έλεγχο των δρόμων. Η άλλη όψη είναι ιδεολογική: η μεσαία τάξη καθώς «τρέχει» προσπαθεί να επιβάλλει και τη γνώμη της για το τι είναι και τι δεν είναι υγιές, για το πώς πρέπει να χρησιμοποιείται ο «ελεύθερος» χρόνος, για το πότε αξίζει και πότε δεν αξίζει να «κλείνουν οι δρόμοι».
Φυσικά οι μαραθώνιοι είναι ένας κρίκος σε μια μεγαλύτερη αλυσίδα. Τη στιγμή που μιλάμε ο δημόσιος χώρος κι ο έλεγχός του αποτελεί πολιτική πρώτης προτεραιότητας για τους κρατικούς μηχανισμούς. Οι καθαροί τοίχοι, οι αποστειρωμένες πλατείες, ο φωτισμός των σκοτεινών σημείων, οι εκστρατείες καθαρισμού των γκραφίτι και των αφισών, οι στοχευμένες δενδροφυτεύσεις αποτελούν το πολιτικό κομμάτι της δημόσιας τάξης.
Ο συνδυασμός «ενεργούς» μεσαίας τάξης και αστυνομικής κινητοποίησης είναι το σχέδιο που θα φάμε στη μάπα στους καιρούς που μας έρχονται. Αν δεν το καταλάβουμε, δε θα μπορούμε να το πολεμήσουμε.
Οι πάνω μπάτσοι φορέσανε σορτσάκια και τρέχουν εκπροσωπώντας την περήφανη Ελληνική Αστυνομία στο μαραθώνιο. Οι κάτω μπάτσοι είναι όπως τους έχουμε συνηθίσει, ρόμποκοπ με τις μηχανές τους.
Και στις δύο περιπτώσεις δουλεύουν για τα κρατικά σχέδια.
Το πολύ-πολύ οι πάνω να είναι λίγο πιο θύματα…
